Zero Food Waste

Havenmaker #78 | Zero Food Waste

Ella Roelfsema en Sarah Stolk zijn de oprichters van Zero Foodwaste Rotterdam, officieel: een distributie- en verwerkingscentrum tegen voedselverspilling. Maar het is en wordt zoveel meer dan dat. Het gaat om educatie, om gezonder eten en beter leven, om samen met anderen initiatieven rond reststromen van groenten en fruit op te zetten én om Rotterdam en omstreken bewust te maken van wat er buiten ons zicht nou écht gebeurt.

Veel? Nogal, maar de dames hebben nou eenmaal een overschot aan energie, aan ambities en aan gespreksstof. Niettemin is het voor hen – uiteindelijk – heel simpel: ‘Wij zien kansen om iets te doen met reststromen.’ Je vindt Zero Food Waste aan de Marconistraat 39, op het terrein van Weelde.

Hoe verschillend Sarah en Ella ook zijn, op veel punten hebben ze opvallende overeenkomsten. Beide groeiden op in Rotterdam, hebben moeders die actief zijn in het onderwijs en bemerkten de discrepantie tussen een gebrek aan gezond eten (of de kennis erover) en grote overschotten aan groenten en fruit.
Sarah: ‘Ik groeide op in Rotterdam-Zuid en kwam in aanraking met veel culturen. Ik zag hoe ongezond kinderen daar aten of gewoon te weinig eten hadden, terwijl er op andere plekken enorm veel groenten en fruit verspild worden. Ik besloot dat er iets moest gebeuren.’
Ella: ‘Exact. Met deze wetenschap voelde het na mijn studie food innovation in Den Bosch niet goed om bij een commercieel bedrijf te werken. Ik wist dat het een sociale onderneming moest worden.’

Sarah studeerde overigens voedselbossen en permacultuur, en Ella zoals gemeld food innovation. Beide paden leidden hen naar Slow Food Youth Network (voorheen: Youth Food Movement), een internationale jongerenbeweging die zich inzet voor een eerlijker en gezonder voedselsysteem. Daar leerden ze elkaar kennen. De ideeën kwamen los bij het werken op festivals, waar ze van opgehaalde reststromen maaltijden maakten. Zo ontstond het gezamenlijk idee voor Zero Food Waste.
Ella: ‘Via festivals kun je veel mensen bereiken. En het is mooi om met jong en oud samen te koken. Dat is nog steeds iets dat we graag doen. Kort samengevat, we willen een beweging in gang zetten. Hier hebben we een prachtige plek om dat te doen.’

Kippen leggen geen nuggets. Pardon? ‘Het klinkt misschien logisch’, legt Sarah uit. ‘Maar sommige kinderen denken dus van wel. Of dat chocomel van bruine koeien komt. Dat soort dingen. Wij willen kids bewust maken en helpen beter en gezonder te eten. Hier kunnen we ze leren hoe groenten groeien én smaken.’
Want opvallend genoeg, als ze zien dat een wortel uit de grond komt, eten ze het wél en vinden het nog lekker ook. Vaak tot grote verbazing van hun ouders. Of bij een wildplukwandeling, waarbij ze ervaren dat je in de natuur zomaar eetbare planten en kruiden kunt vinden. Vinden ze prachtig én heerlijk, benadrukken Sarah en Ella.

Terwijl een konijn voorzichtig om de hoek kijkt, houtduiven klapwiekend van boomtop wisselen en een gaai krassend voorbij vliegt, zijn Ella en Sarah druk in de weer om een paar kuub houtsnippers te verdelen over een deel van het terrein.
Zero Food Waste Rotterdam staat in de kinderschoenen, de lat ligt hoog en het hogere doel is bekend. Nu moet het nog waar gemaakt worden de komende jaren. De huidige start-upfase is mogelijk met hulp van bijvoorbeeld de Rabobank en de gemeente Rotterdam. Dat geld gaat allemaal de organisatie in. Van een eigen salaris is nog geen sprake. Ella: ‘Uiteraard zou het fijn zijn als we ervan kunnen leven. Het gaat ons namelijk niet echt om geld verdienen.’

Veel zelf doen, kortom. Maar niet helemaal. Ze voelen zich gesterkt door de hulp van vrijwilligers, studenten vanuit de Erasmus Universiteit die dat doen in ruil voor een groente- en fruitpakket. Een initiatief ontstaan vanuit het klimaatakkoord van de gemeente Rotterdam. ‘We hebben daar een nauwe samenwerking mee’, vertelt Sarah. Bijvoorbeeld ook met JINC, dat jongeren op weg naar werk helpt, ongeacht hun achtergrond.’
Ella: ‘We zijn jong en willen wat voor de stad doen, dus dat sluit perfect aan. M4H is wat dat betreft ook de ideale plek ervoor. Wij zijn dicht bij de stad, kunnen kinderen hier veel leren en laten zien, en bevinden ons in een gebied waar enorm veel voedsel overblijft.’ Ella doelt op de havens, waar veel fruit per schip binnenkomt, en het Westland, dat ook vlakbij is en waar veel groenten en fruit geteeld worden.
Veel meer groenten en fruit dan je denkt wordt namelijk als afval beschouwd dan nodig is. Zijn de geïmporteerde paprika’s te groot voor de standaardverpakking van de supermarktketens? Hop, de vuilcontainer in. Is er een lading binnengekomen waarvan tien procent niet helemaal perfect is? Niet selecteren maar weg ermee! Zo gaat veel bruikbaar en gezond voedsel verloren. Logisch dat de dames daar iets tegen willen doen.

Sarah: ‘Weet je dat op tien procent van ons aardoppervlak voedsel wordt verbouwd dat uiteindelijk weggegooid wordt? Dat is bij elkaar net zo groot als heel China!’ Ella: ‘Dat zogenaamde afval willen we verwaarden, iets bruikbaars en waardevols van maken. Producten die naar gaarkeukens of scholen gaan, soepen en sappen of misschien zelfs onze eigen gin.

’Zero Food Waste gelooft in de kracht van het lokale en zoekt ook de samenwerking dichtbij. Met Lightship Cider bijvoorbeeld. Sarah: ‘Het past ook zo mooi hier in het makers district. Vernieuwend en circulair.’ Ella: ‘En gemakkelijk bereikbaar, dichtbij de grote verbindingswegen.’ Allemaal waar. Welkom in M4H.