De Voedseltuin
Havenmaker #119 | Voedseltuin
Tussen de rauwe statige woontorens en havenloodsen en op steenworp afstand van de Keilehaven, midden in het hart van M4H, ligt een groene stadsoase verscholen. Wat eens een pionier in het gebied was, is nu haast niet meer weg te denken uit het innovatieve gebied: ‘Ik hoop dat ik hier nog met mijn kleinkinderen kan wandelen, om hen alles te leren over wat er groeit en bloeit in deze voedseltuin.’
Een ware pionier
In 2010, raakte Tineke betrokken bij De Voedseltuin Rotterdam. Ze werkte toen bij Stedelijk Bureau Ander Werk, een stichting die initiatieven voor werkgelegenheid ondersteunt. Dat was hard nodig: ‘We zaten midden in een crisis, dit stuk grond lag braak en de ontwikkeling in het M4H-gebied lag helemaal stil. Daarbij merkte de Voedselbank een tekort aan verse groenten.’ Samen met Stichting Gek op Werk en de Voedselbank benaderde Tineke de gemeente, wat resulteerde in een vijfjarig contract om verse groenten te kweken voor mensen die afhankelijk zijn van de Voedselbank, met behulp van mensen met afstand tot de arbeidsmarkt.
Centrale rol in M4H
De afgelopen jaren maakte de Voedseltuin een indrukwekkende ontwikkeling door. ‘Toen we hier kwamen was er niets, geen elektra, geen water, geen verhard pad. Het was echt pionieren. We kregen een klein bouwkeetje van de gemeente om in te kunnen schuilen, maar naarmate we groter werden paste dat niet meer.’ Want waar de Voedseltuin ooit begon met vijf vrijwilligers, staat intussen een groep van 60 tot 80 vrijwilligers vijf ochtenden in de week met de handen in het groen. Het hele jaar door!
Groene vingers
De Voedseltuin heeft een belangrijke rol in het gebied ingenomen. ‘Alleen al met onze vrijwilligers trekken we veel bezoekers naar het gebied. Mensen voelen zich hier weer gewaardeerd en tellen weer mee. Ze hebben weer een leuk verhaal op hun verjaardag.’
Maar niet alleen vrijwilligers vinden de weg naar de Voedseltuin. Zo zijn de Voedselcirkels van de Voedseltuin beschikbaar voor adoptie: ‘Verschillende bedrijven ondersteunen ons door middel van het adopteren van een voedselcirkel. In ruil hiervoor krijgen ze een bedrijfsuitje in de tuin. We geven ze een rondleiding en daarna steken ze bij ons de handen uit de mouwen. Dat is echt dubbele winst voor ons, haha.’
Daarnaast is de Voedseltuin een community garden geworden: ‘Het Keilepand heeft de ramen zo gebouwd dat ze op onze tuin uitkijken, en mensen komen hier vaak tijdens pauzes eten. Ook hebben we een goede band met Joep van Lieshout; er staan wat van zijn beelden in onze tuin.’ Zo is de Voedseltuin een voorbeeld van een mooi netwerk van creatievelingen in M4H dat elkaar vooruithelpt.
Van voedseltuin naar park, naar bos?
Tineke ziet de Voedseltuin ook geschikt voor andere doeleinden. ‘De Urbanisten hebben de sponstuin aangelegd. Daarin zijn verschillende grondsoorten getest op hun spons functie. Deze kan in droogtijden het grondwater vasthouden en het in natte tijden snel opnemen. En ook het RIVM kwam laatst langs en toonde aan dat het wegdek tien graden warmer is dan onze Voedseltuin. Dit onderstreept het belang van groen in de stad.’
Na veertien jaar is Tineke nog niet klaar met groeien. ‘We willen doorgroeien naar een voedselpark dat aansluit op het getijdenpark. In 2018 planten we kleine boompjes. Dat was eigenlijk onze eerste stap naar een Voedselbos. Al is ze hierin wel afhankelijk van de gemeente. ‘Het liefst wil ik dat we hier voor eeuwig blijven, maar met een huurcontract voor nog eens 10 jaar ben ik ook al blij. Het lijkt me gewoon zo leuk als ik hier nog met mijn kleinkinderen kan rondwandelen, en hen kan leren over alles wat hier groeit en bloeit.’
Foto’s door Eric Fecken.